W niedzielę 28 kwietnia 2013 roku w Częstochowie odbędzie się Etno Gaude Mater „Dzień Kazachski” organizowany przez Stowarzyszenie Przyjaciół Gaude Mater z Częstochowy, Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie oraz Instytut Wschodnich Inicjatyw z Krakowa. Wieczór kazachski został przygotowany z myślą o przybliżeniu mieszkańcom Częstochowy i jej gościom kultury Kazachstanu oraz przełamaniu stereotypów postrzegania tego kraju. Uczestnicy wydarzenia wezmą udział w wykładach, grze symulacyjnej, pokazach filmów, degustacji tradycyjnej kuchni, warsztatach rękodzieła oraz warsztatach tanecznych. Na Placu Biegańskiego zostanie postawiona jurta – jeden z najważniejszych elementów kultury Kazachstanu. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki Kazachstanu w Polsce Yerik Utembayev.
Szczegółowy program jest dostępny na stronach internetowych: www.kazakhstan.iwi.org.pl oraz www.gaudemater.com.
Republika Kazachstanu znajdująca się w sercu Azji Środkowej zajmuje dziewiąte miejsce na świecie pod względem wielkości powierzchni, posiada dostęp do największego jeziora na świecie – Morza Kaspijskiego, przepiękne pasma górskie Ałtaju i Tienszanu oraz najstarszy kosmodrom – Bajkonur.
PROGRAM DNIA KAZACHSKIEGO
Miejsce: Muzeum Częstochowskie, Ratusz
Wystawa fotografii „Kazachstan: krajobrazy i miasta” – ekspozycja udostępniona przez Ambasadę Republiki Kazachstanu w Polsce przedstawia współczesną przestrzeń kraju – zarówno architekturę nowoczesnych miast, jak i bogatą przyrodę.
13.00-14.30 Poznaj Kazachstan: kraj, ludzie, turystyka – oficjalne otwarcie – Askar Abdrakhmanov (Ambasada Republiki Kazachstanu w Polsce), następnie prelekcja – Nikita Galenchenko (Stowarzyszenie kazachstańskiej młodzieży w Polsce „BARS”).
Prelekcja będzie próbą zmiany stereotypowych wyobrażeń Polaków o kazachstańskiej rzeczywistości. Zaprezentowane zostaną ogólne informacje geograficzne o Kazachstanie, narodach zamieszkujących ten kraj, jego historii, ustroju politycznym, gospodarce, a także niebywałym pięknie przyrody.
Nikita Galenchenko pochodzi z Pawłodaru. Od 5 lat mieszka w Polsce, studiuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Jest założycielem i Prezesem Zarządu Stowarzyszenia kazachstańskiej młodzieży „BARS”. Zajmuje się popularyzacją wiedzy o Kazachstanie.
Miejsce: Jurta na Placu Biegańskiego w Częstochowie
14.30-16.30 Kazachska jurta, strój i ornament – prezentacja jurty i jej symboliki, zapoznanie ze strojem i ornamentem – Luiza Banach (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza); warsztaty tworzenia mini-jurty i rękodzielnictwa – Dorota Streszewska (artystka).
W trakcie prezentacji będzie można zapoznać się z symboliką i tradycyjną obrzędowością związaną z jurtą kazachską, z kolei druga część wykładu zostanie poświęcona kazachskiemu rękodzielnictwu ludowemu oraz tradycyjnej biżuterii kobiecej. Po prezentacji odbędą się warsztaty, podczas których uczestnicy dowiedzą się jak haftować i rysować ornament kazachski oraz jak stworzyć mini-jurtę z materiałów dostępnych w każdym domu.
Luiza Banach jest lektorką języka kazachskiego w Pracowni Badań Kazachskich na Wydziale Neofilologii w Katedrze Studiów Azjatyckich Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, absolwentką turkologii, autorką pracy magisterskiej pt: „Twórczość kazachskiego reżysera Därejana Ömirbayeva w kontekście tradycyjnego światopoglądu Kazachów”.
Dorota Streszewska ukończyła grafikę na ASP w Krakowie w Pracowni Książki i Typografii oraz w Pracowni Ceramiki przy Wydziale Rzeźby. Zajmuje się malarstwem, ilustracją książkową oraz projektowaniem graficznym. Maluje także ikony. Wielokrotnie prowadziła zajęcia plastyczne dla dzieci i dorosłych.
16.30-17.30 Bajki z kazachskich stepów – interaktywne opowieści z akompaniamentem muzycznym dla dzieci i dorosłych – Bartosz Ignacy Wrona (Bajkoczytacz), Bartosz Kazek (instrumenty perkusyjne).
Bajkoczytacze zapraszają w magiczny świat baśni z Kazachstanu. Pojawią się w nich piękne kobiety i śmiali jeźdźcy, rozumne zwierzęta i zdradliwe peri, okazałe pałace i biedne wsie. Uczestnicy spotkania sprawdzą co różni a co upodabnia tamtejsze podania do naszych. Opowieściom towarzyszyć będą czarodziejskie dźwięki instrumentów perkusyjnych.
Bartosz Ignacy Wrona jest eksperymentującym wokalistą, dyrygentem orkiestr i chórów improwizatorskich. Sam określa się mianem doświadczonego „bajkoczytacza”. Przez kilka lat recytował wiersze i czytał bajki na ulicach całego kraju. Występował lub prowadził warsztaty, między innymi na Przystanku Woodstock, Slot Art Festivalu i Festiwalu Opowiadaczy „Słowodaję” w Lublinie. Jest twórcą Chóru Nieśpiewającego.
Bartosz Kazek gra w zespole Magdy Piskorczyk. Nagrywał i koncertował z grupą muzyczną Limbo, był także perkusistą Limboski Quartet. Dwie płyty na których grał były nominowane do nagrody Fryderyk 2012. W muzyce kocha spontaniczność i wyobraźnię. Interesuje się słowem pisanym oraz fotografią.
17.30-19.00 Ślub po kazachsku – gra symulacyjna na temat obrzędowości ślubnej – Agnieszka Słomian, Tomasz Mazurek (Instytut Wschodnich Inicjatyw).
Gra symulacyjna wprowadzi jej uczestników w realia kazachskich obrzędów ślubnych takich jak oficjalne swatanie, wypłata kałymu czy rytuały w domu pana i panny młodej. Naśladowanie i odgrywanie ceremonii, oryginalne rekwizyty i stroje, nauka znaczących słów – wszystko to pozwoli graczom wczuć się w rolę zarówno państwa młodych, jak i reszty rodziny.
Agnieszka Słomian jest kulturoznawcą i filologiem, ponadto doktorantką na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dotychczas poznawała tradycje rodzinne w Kazachstanie, a obecnie bada działalność organizacji pozarządowych w Azji Centralnej. W Instytucie Wschodnich Inicjatyw zajmuje się projektami edukacyjnymi i badawczymi.
Tomasz Mazurek jest absolwentem Instytutu Religioznawstwa UJ, scenarzystą, dydaktykiem e-learningowym, montażystą filmowym, a także pracownikiem organizacji pozarządowych. Bierze udział w realizacji projektów edukacyjnych dla młodzieży niesłyszącej.
19.00-22.00 Projekcje filmów w jurcie:
„Nomad”, reż. Ivan Passer, Sergey Bodrov, 2005
„Prezent dla Stalina”, reż. Rustem Abdraszew, 2008
„Nomad” przedstawia historię koczowniczego narodu kazachskiego – jego walkę o niezależność i rodzącą się w XVIII wieku świadomość narodową. Głównym bohaterem filmu jest Mansur, który przechodząc pomyślnie kolejne próby staje się Abyłaj-chanem – zostaje mu powierzona misja zjednoczenia plemion kazachskich i odparcia dżungarskich najeźdźców.
„Prezent dla Stalina” to historia osieroconego żydowskiego chłopca Saszy, który wraz z dziadkiem zostaje deportowany do Kazachstanu. W drodze na miejsce zsyłki umiera dziadek chłopca, a opieki nad małym Saszą podejmuje się Kasym, dróżnik, który zabiera chłopca do siebie do aułu, gdzie mieszkają deportowani Polacy i Rosjanie. Widz poznaje m. in. historię Wiery byłej więźniarki łagru, polskiego lekarza Jerzego czy dungańskiego Faty…Tuż obok rozgrywa się wielka historia. Z okazji 70-tych urodzin Stalina nieopodal aułu zaplanowano przeprowadzenie pierwszej próby atomowej. Również Sasza pragnie przygotować prezent urodzinowy dla wielkiego wodza w nadziei, że pomoże mu to odzyskać rodziców.
Miejsce: Nowoteka w Częstochowie, ul. Kopernika 16/18
19.00-20.30 Kuchnia kazachska – charakterystyka, degustacja wybranych potraw, mini-książka kucharska – Nadia Seyfetdinova (Stowarzyszenie kazachstańskiej młodzieży w Polsce „BARS”).
Spotkanie będzie wyjątkową okazją do zapoznania się z kazachską kuchnią narodową, jej historią i osobliwościami, a także różnorodnością. Odbędzie się również degustacja słynnych baursaków, samsy i innych tradycyjnych potraw.
Nadia Seyfetdinova pochodzi z Nadwołżańskiego Okręgu Federacji Rosyjskiej, który graniczy z Kazachstanem. Od 5 lat mieszka w Polsce. Obecnie studiuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jest miłośniczką i popularyzatorką kultury kazachskiej, Wiceprezesem Stowarzyszenia kazachstańskiej młodzieży „BARS”.
Miejsce: Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie, ul. Ogińskiego 13a
Wystawa fotografii „Polaka z Kazachem rozmowy” – wystawa zdjęć nagrodzonych w konkursie fotograficznym organizowanym przez Instytut Wschodnich Inicjatyw.
20.30-22.00 Muzyka kazachska i taniec – wykład połączony z prezentacją instrumentów, warsztaty tańca – Anna Krasnova (Stowarzyszenie kazachstańskiej młodzieży w Polsce „BARS”).
Podczas wykładu zostanie omówiona specyfika muzyki i tańca kazachskiego, a także zaprezentowane tradycyjne dla Kazachstanu instrumenty muzyczne. Następnie podczas warsztatów tańca, przy dźwiękach muzyki kazachskiej będzie można zapoznać się i nauczyć podstawowych kroków tańców kazachskich.
Anna Krasnova przez 12 lat profesjonalnie uprawiała różne gatunki tańca, w tym narodowe tańce kazachskie, przez 4 lata pełniła funkcje pierwszego Kapitana Republikańskiego Zespołu Cheerleaderów w Kazachstanie. Obecnie jest studentką zarządzania na Uniwersytecie Łódzkim. W przyszłości planuje pracować na rzecz utrwalania stosunków polsko-kazachskich, zwłaszcza w zakresie kultury i nauki.
___
inf. nadesłan
